Links zie je het ritme van de dag met tijdsblokken en op de post-its verschillende categorieën, zoals buiten spelen en klusjes. Daarna volgt een kolom voor mijn dochter en een kolom voor mijn zoon. Daarnaast voor elke categorie allerlei activiteiten die ze zelf hebben bedacht.

Zo werkt het

Gedurende de dag gaan we voor elk tijdsblok samen naar het schema. De kinderen kijken welke categorie aan de beurt is en wat ze er allemaal voor activiteiten bij bedacht hebben. We lopen ze allemaal na en dan plakken de kinderen bij hun naam wat ze gaan doen. Of ze verzinnen een nieuwe activiteit die binnen de categorie valt en plakken die erbij.

De kinderen gaan doen wat ze hebben opgeplakt. Als ze binnen de tijd willen stoppen met de activiteit, kunnen ze een andere activiteit uit de categorie kiezen en die gaan uitvoeren.

Samen gemaakt

Zoals je waarschijnlijk wel ziet aan het schema, hebben we het echt samen gemaakt. Daarmee is het niet mijn schema, maar het schema van ons allemaal.

Mijn zoon kan nog niet schrijven, dus hij heeft tekeningen gemaakt en mijn dochter of ik hebben erbij geschreven wat hij bedoelt.

Bij de categorieën hebben wij als ouders iets meer inbreng gehad en bij de activiteiten heb ik alleen wat suggesties gedaan, maar komt het vooral van de kinderen.

Overeenkomsten met eigenaarschap bij medewerkers

Mijn kinderen zijn 5 en 7 en dus geen volwassen medewerkers. Toch zijn er verrassend veel overeenkomsten met de aanpak in mijn thuissituatie en organisaties waar ik leidinggevenden help eigenaarschap te creëren bij medewerkers. Vervang in de tekst hieronder de ouders maar eens door leidinggevenden en de kinderen door medewerkers.

• We verzinnen samen categorieën voor activiteiten, maar sommige zijn door ons als ouders top-down bepaald. Zo is stilte-tijd door mij genoemd en bedacht mijn dochter samen spelen met papa of mama. De categorie snoep eten heb ik afgekeurd.
• De kinderen krijgen de ruimte om zelf te bedenken wat ze gaan doen binnen de vastgestelde categorieën. Dus onder stilte-tijd wil mijn dochter een boek lezen en mijn zoon een luisterboekje met de koptelefoon afspelen. Ik heb wel wat suggesties gedaan, maar het zijn toch vooral hun bottom-up ideeën die op het schema terecht zijn gekomen.
• Ze hoeven niet allebei hetzelfde te doen. Dus geen eenheidsworst die je vaak in organisaties ziet (we gaan nu allemaal zus en zo werken, want dat is in een bottom-up sessie bedacht). Maar iedereen kiest wat hij of zij zelf binnen de categorie wil doen.
• We hebben samen een vast ritme bedacht voor alle categorieën. Na het ontbijt beginnen we met de categorie leren zonder scherm en om 17:00 mag er gegamed worden. Ze vonden zelf gamen aan het eind van de dag een fijner moment dan meteen na het ontbijt. Zelfs kinderen van 5 en 7 maken verstandige keuzes, als je ze maar de ruimte geeft om daar zelf over na te denken.
• Er is bij sommige categorieën verschil tussen de kinderen. Mijn dochter is ouder en moet voor school echt huiswerk maken, dus zij heeft vaker de categorie leren dan mijn zoon. Er zijn nou eenmaal verschillen, laten we gewoon duidelijk in zijn.
• Tijdens de lunch hebben we geëvalueerd hoe het schema bevalt. Mijn zoon vond de stilte-tijd van een uur wel erg lang, dus die hebben we verkort en gecombineerd met in de tuin spelen. Zo heb ik als ouder een uur aaneengesloten de tijd om even te werken en kan hij zijn energie kwijt. Kort-cyclisch bijsturen is dus ook hierbij van belang.
• Als mijn zoontje tijdens de stilte-tijd zegt “mama….”, zeg ik alleen maar “stilte” en hoor ik hem “ooooja stilte-tijd” zeggen. Zo’n schema werkt natuurlijk alleen als je je er ook aan houdt. Consequent zijn betekent ook dat ik zelf moest stoppen met werken toen de stilte-tijd om was.
• Toen mijn zoontje had gezegd dat hij een half uur met een een rol plakband wilde gaan spelen, kreeg ik eerst de neiging om te zeggen dat me dat niet een activiteit leek die hij een half uur zou volhouden. Maar het is natuurlijk zijn keuze en het valt prima in de categorie binnen spelen. Daarna moest ik me inhouden om na een kwartier te gaan kijken wat hij met dat plakband aan het doen was. Maar ik realiseerde me dat ik me dan zelf ook niet aan de regels houd. Als hij zich daarmee wil vermaken, dan is dat aan hem. En met succes, want hij is er echt een half uur zoet mee geweest. Dus als ouder moet ik ook af en toe op mijn handen zitten en vertrouwen in de keuzes van mijn kinderen.

Bij wie ligt het eigenaarschap?

Mijn man en ik werken deze weken om-en-om. Dus morgen is hij heel de dag met de kinderen en ben ik boven aan het werk. De vraag is natuurlijk hoe het dan gaat. Want ligt het eigenaarschap voor dit schema nu echt bij ons hele gezin, of vooral bij de kinderen en mij? Mijn man en ik hebben samen vooraf besproken dat ik dit vandaag met ze ging doen en hij heeft een aantal categorieën benoemd die hij belangrijk vindt. Maar in hoeverre is het schema nu ook echt van hem?

Ik had bedacht dat ik hem vanavond zou uitleggen wat we hadden gedaan en hoe hij dit morgen met de kinderen kan doen.

Maar toen hij beneden kwam gingen de kinderen het hem zelf meteen uitleggen. Tijdens de game-tijd! Als dat geen eigenaarschap is….

Zelf ook experimenteren?

Voor alle ouders die ook leidinggevende zijn; ga lekker thuis experimenteren met het creëren van eigenaarschap. Super leerzaam. Ik weet zeker dat de feedback van je kinderen heel leerzaam is voor het eigenaarschap op de werkvloer!